“Word niet verliefd op je idee, maar op je probleem.”
Als inwoner van Zeist wilde Merel de Jong de stad mooier, creatiever, duurzamer en inclusiever maken. Daarom richtte zij twee jaar geleden Stadslab Zeist op. Een jaar later sloot stadsgenoot Saskia Bosscha aan. Wat begon als creatieve broedplaats, groeide uit tot een plek waar cultuur, samenleving en het sociale domein samenkomen. Momenteel werken zij aan een project dat de inwoners van Zeist probeert te verbinden en dat tijdens het Ontwikkelprogramma verder werd uitgewerkt. Merel en Saskia vertellen.
Hoe hebben jullie het Ontwikkelprogramma ervaren?
Merel: “Tijdens de eerste bijeenkomst dachten we even: waarom zijn wij hiervoor gevraagd? Dat kwam ook omdat we zelf worstelden met het begrip ‘culturele innovatie’. Voor Zeist zijn we behoorlijk innovatief en cultureel bezig, maar wat zijn hier de precieze definities van? Hoe verhouden wij ons tot de sector en wie is onze doelgroep? Na het traject weten we dit beter. We zijn de verbindende factor en aanjager in Zeist om ondernemers, overheid en inwoners te inspireren om mee te doen. Daarbij schakelen we de hulp in van de culturele sector, kunstenaars en creatieven.”
Aan welk concept hebben jullie tijdens het Ontwikkelprogramma gewerkt?
Saskia: “In Zeist wonen 170 nationaliteiten, waaronder veel jongeren, waar weinig programma voor is en die we met elkaar zouden willen verbinden door het inzetten van kunst en cultuur. Maar: wat wil deze doelgroep zelf? Tijdens het Ontwikkelprogramma hebben we gewerkt aan een vernieuwende methodiek van community building. Dat betekent dat we helemaal onderop beginnen, zonder überhaupt piketpaaltjes uit te zetten. We nodigen jongeren uit voor workshops om te kijken wat ze willen en wat ze hierin zelf kunnen betekenen. Dat is meteen het innovatieve: we weten echt niet wat het resultaat zal zijn. Wat dat betreft starten we met een heel mooi experiment.”
Merel: “Daarom is het ook heel tof dat we al partners hebben gevonden, die met ons dit experiment aan willen gaan. Denk aan, de cultuurorganisaties in Zeist en de regio, kunstenaars, Poppodium de Peppel, community builders en de HKU. Dat maakt de impact direct groot.”
Hoe gaan jullie de jongeren benaderen?
Saskia: “Dat wordt spannend, want ondanks dat we lezen in de rapporten dat er 170 nationaliteiten in Zeist zijn, zien en kennen we ze vrijwel niet. Gaan groepen onderling al met elkaar om, en hebben waar hebben ze behoefte aan? Daar gaan we achter komen door viavia en via onze partners mensen te benaderen. Dit kan niet even via een oproepje in de krant.”
Welke opgedane inzichten beschouwen jullie als het meest waardevol en waarom?
Saskia: “Die kwam voor mij tijdens de workshop over doelgroepen. Opeens realiseerde ik me dat we een rijk netwerk hebben, maar dat er ook nog ontzettend veel mensen zijn die we als Stadslab nog niet bereiken of kennen.” Merel vult aan: “Ja, zoals de ondernemers en het bedrijfsleven in Zeist. Zij zijn nog nauwelijks betrokken bij onze projecten, maar het is wel belangrijk dat ook zij ècht mee gaan doen -en niet alleen maar door de voor de hand liggende sponsoringen.” Saskia: “We willen met het bedrijfsleven gericht gaan werken aan het teruggeven aan de samenleving. We willen ze om die reden ook meteen betrekken bij het project gericht op alle nationaliteiten.”
Merel: “Hoe weten we nog niet precies, maar het zou tof zijn als ondernemers die meedoen aan dit project tegelijkertijd een manier vinden hoe zij het teruggeven aan de samenleving kunnen vormgeven. Niet alleen door geld te geven, maar ook door het delen van hun kennis en netwerk. Zo kunnen zij bijvoorbeeld jongeren zonder baan coachen of hen een stageplek aanbieden zodat zij uiteindelijk meer kans maken op de arbeidsmarkt”
Ondanks dat het resultaat nog niet bekend is, wat hopen jullie te bereiken?
Saskia: “Het project wat we nu starten is exemplarisch voor wat het Stadslab in de kern is. Alles zit hierin.” Merel: “We willen graag mensen in Zeist in hun kracht zetten. Wij geloven dat inwoners heel goed weten wat zij nodig hebben en dat zij dit zelf kunnen realiseren. Hoe ga je dat organiseren binnen een gemeente? Dit is een experiment op zich! Super leerzaam en spannend voor alle betrokkenen.” Saskia: “En als straks iedereen die nu al geïnteresseerd is in ons project ook echt mee gaat doen, dan hebben we goud in handen.”
Tot slot: welke tip zou je aan startende innovatieve projecten willen geven?
Merel: “Gewoon doen.” Saskia: “Ik heb er twee. Ga starten en maak gebruik van design thinking als methode. En: word niet verliefd op je idee, maar op het probleem. Dan staat je iets te doen.”